EN ÇOK YUMURTLAYAN
TAVUK HANGİSİDİR ?
Yıllık verdiği
yumurta sayısı bakımından en çok yumurtlayan tavuk cinsi olarak ligorin tavuk,
austrolorp tavuk, lohman tavuk, ataks tavuk, pleymut tavuk gibi cinsler yer
almaktadır. Yazının sonraki kısmında ise tüm bu cinslerin yılda ne kadar
yumurta verdiği ayrı başlıklar altında yer almakta.
Eğer tavuk beslemeye
yeni başlayanlar için önemli bir uyarı; alacağınız tavuk cinsleri ne kadar
yumurta elde edeceğiniz konusunda oldukça kritik bir konudur. En iyi yumurta
tavuğu hangisiyse onlardan birini seçmek gerekir. Dikkat edilmesi gereken bir
diğer konu da her tavuk cinsi birbiri ile iyi geçinememektedir. Bu yüzden huy
ve mizaçlarına da dikkat etmelisiniz.
Bazı yumurta tavuğu
cinsleri var ki yılda neredeyse hiç yumurta vermez. Bazıları da yılda 250’den
fazla yumurta vererek yüzünüzü güldürebilir. Eğer yıl boyunca yumurta verimi
yüksek olsun istiyorsanız doğru cinsi seçmek çok önemlidir. Bu yüzden aşağıda
en çok yumurtlayan tavuk cinsleri arasından seçim yapmanız önerilir.
Ligorin Tavuk
Asıl ismi Leghorn
tavuğu olan ancak ülkemizde ligorin tavuğu olarak bilinen İtalya menşeili bir
tavuk cinsidir. Anavatanı Hollanda olarak belirtilmektedir. Yumurta verimi
konusunda oldukça başarılı olan ligorin tavuk cinsi ülkemizde de en çok
beslenen tavuk türleri arasında yer almaktadır. Zaten Hollonda tavuk ırkları,
yumurta tavuğu olarak genel anlamda başarılıdır. Ligorin tavuk satanlar da yine
azımsanmayacak kadar çoktur.
Ligorin tavuk
özellikleri arasında dünyada en çok beslenen yumurta tavuk ırkları arasında yer
alması sayılabilir. Öyle ki beyaz yumurtaların büyük bir çoğunluğu bu tavuk
cinslerinden elde edilmektedir. Yumurta tavuk ırkları olmalarının yanında az
yem yiyerek fazla yumurta vermeleri bir diğer avantajıdır. Bu yüzden de bu
ligorin tavuğu az yem yiyen, çok yumurta veren tavuk olarak bilinir.
Maliyet-performans ilişkisi bakımından tercih edilmesi en mantıklı tavuk
cinsidir.
Yumurta tavuğu
denince akla ilk gelen tavuk cinsleri arasında olan ligorin tavukları, diğer
yumurta tavukları ile kıyaslandığında birçok avantaja sahip olduğu görülecektir.
En başta diğerlerine kıyasla daha az yem tüketir. Yumurta yapmaya daha erken
başlar. Hastalıklara karşı dirençlidir. Ligorin tavuğu yılda kaç yumurta yapar?
Yumurta sayısı yetiştirildiği ortama göre değişmektedir. Doğal ortamda
yetiştirildiğinde 250-300, suni ortamda ise 300-320 kadar yumurta
verebilmektedir. Yumurtaları beyaz renkte, orta büyüklükte ve 60-70 gram
aralığındadır. Bazı kesimler tarafından en iyi yumurta tavuğu olarak
gösterilmektedir. Doğal ortamda beslenen ligorin tavukları 20. haftalıkken
yumurta vermeye başlarken, suni ortamda yetiştirilenler 16. haftadan itibaren
yumurta yapar. Ancak doğal yani organik şekilde yetişen tavukların yumurtaları
daha kaliteli olur ve daha uzun süre yumurta verir. Ligorin tavuk fiyatları ise
tane başına 25-30 lira arasında değişkenlik gösterir. Tabi bu fiyatlar
satıcısına göre de farklılık göstermektedir.
Sussex Tavuk
Hem yumurta tavuğu
cinsleri hem de etlik tavuklar arasında yer alan bir tavuk cinsidir. Sussex
tavuğu etlik olanı, yumurtalık olanından yaklaşık 4 kat daha büyüktür.
Bir çok üretici
tarafından yumurtaları ve eti için beslenen popüler bir tavuk cinsidir. Kendi
içinde farklı renklere ayrılmaktadır. En yaygın olanları ise beyaz gövdeli,
boyun ve kuyruğu siyah tüylü tavuklardır. Sakin ve evcil yapıları ile
yetiştirmesi rahat bir tavuktur. Geniş ortamlarda yetiştirildiğinde daha
verimli olabilmektedirler. Ayrıca dayanıklı tavuklardır. Kış şartlarının
üstesinden gelirler.
Sussex tavuk yumurta
verimi ise yılda yaklaşık olarak 250-280 aralığıdır. Yumurta renkleri
kahverengi veya beyazdır. 11 aylıkken yumurta vermeye başlayan suseks tavuğu 4
yıla kadar verimli bir şekilde yumurtlar. Yem tüketimi konusunda Ligorin kadar
avantajlı değildir. Çünkü ona göre daha büyük bir tavuktur. 3,5 kg ağırlığa
erişebilir. 6 aylık olduğunda eti için kesilebilir büyüklüğü gelmektedir.
Susseks tavuğu iyi bir etlik tavuktur.
Australorp Tavuk
Güncel olarak bir
yılda en çok yumurtlayan tavuk cinsi unvanını 364 yumurta ile elinde bulunduran
Australorp tavuğu yeni başlayanlar için önerilen cinslerden biridir. Hem insan
dostu olmaları hem de fazla miktarda yumurta vermeleri tercih sebebi
olmaktadır. Ülkemizde astrolog tavuk olarak da bilinir.
Adından da
anlaşılabileceği üzere Avustralya menşeili bir cinstir. Australorp tavuk
özellikleri arasında en bilineni genellikle yumurta tavukları olarak
kullanılmalarıdır. Yılda ortalama 250 yumurta verebilmektedirler. Elinde
bulundurduğu rekor sebebiyle yılda 300-320 yumurta verebildiği söylenmektedir
ancak günümüzde bu pek görülmemektedir. Yumurta renkleri açık kahverengidir.
Yumurtlamaya 20 haftalıkken
başlar. Ancak 5 yıla kadar verimli bir şekilde yumurta verebilir. Bu özelliği
ile diğer tavuk ırkları ile ayrışmaktadır. Ancak hastalıklara ve hava
koşullarına direnç konusunda Sussex ve Ligorin kadar başarılı değildir.
Australorp tavuk
fiyatları satıcısına göre 100-120 liradan başlamaktadır. Tabi bu fiyat
tavukların büyüklüğüne göre de değişmekte.
RIR Tavuk (Rhode
Island Red)
Rhode Island Red
kısaltılmış adıyla RIR tavuk cinsi dayanıklılığı, çabuk gelişmesi, uyumlu
olması ve hem et hem de yumurta verimi ile bilinmektedir.
Adından da
anlaşılacağı üzere kırmızı renkli tüyleri vardır. Beyaz tüylü olanları da
vardır ancak nadirdir. Genel olarak kırmızı renkli RIR tavuklar ile daha sık
karşılaşılmaktadır. Kuyruk kısımları ise siyah renktedir.
RIR tavuk ağırlıkları
ise 3,5 kg’a kadar çıkmaktadır. Horozları ise 3,9 kg seviyesine kadar
ulaşabilmektedir.
Rır Tavuk yumurtaları
kahverengidir. Yılda 230-250 yumurta arası verimi vardır. Yumurtaların ağırlığı
ortalama 60-65 gram arasındadır. Yumurta verimi yüksektir ancak verimi
düştüğünde et verimi de sağlayacağından avantajlı bir tavuk türüdür.
Zaten 1850’lerden
sonra adını da aldığı Rhode Island bölgesinde birkaç farklı tavuk türünün
melezlenmesi ile oluşturulmuş bir tavuk ırkıdır.
Gezmeyi yani serbest
dolaşmayı seven bir türdür. Sağlıklı koşullarda yetiştiğinde uzun zaman yumurta
verebilirler. Diğer tavuk türleri üretilirken RIR horozu kullanılabilmektedir.
Kümesinizde bir tane bulundurulması tavsiye edilir.
Lohman Tavuk
Yumurta tavukları
besleyenler için öncelikli amaç az yem ile çok yumurta veren tavukları
yetiştirmektir. Çünkü az yem az masraf demektir. Buna rağmen yüksek verimli
yumurta varsa tadından yenmez.
Lohman tavuğu da az
yem tüketip yüksek yumurta verimi olan bir tavuk ırkıdır. Bu yüzden de
ülkemizde yumurtalık tavuk besleyenlerin tercih sebebi olmaktadır.
Lohman brown olarak
da bilinen bu tavukların yıllık yumurta veririmi 220-250 civarında olmaktadır.
Yumurta vermeye 20 hafta civarında başlayan lohman brown tavuk yumurtası
kahverengi renktedir. Uysal bir cins olması dolayısıyla bakımı zahmetsizdir.
Ancak hastalıklara karşı önlem alınması gerekir. Doğru şartlarda yetiştirilip
bakılması oldukça önemlidir. Ağırlık olarak 2-2,5 kg kadar çıkabilen bu
tavuklar et için beslenmeye pek uygun değildir. Zaten yumurta tavuk cinsleri
arasında gösterilmektedir. İyi kümes şartları ve kaliteli yem ile uzun süre
yüksek verimli yumurtalar verebilmektedir.
Ataks Tavuk
Bu maddeye kadar yer
verilen tüm tavuklar yurt dışı merkezli tavuklardı. Ancak ataks tavuğu
ülkemizde yetiştirilen ilk yerli yumuta tavuğumuz olma özelliği taşıyor. Tavukçuluk
Araştırma Enstitüsü tarafından yetiştirilen bu tavuk ırkı 3 yıl kadar yumurta
verebiliyor. Son yıllarda ülkemizde doğal yumurta üretiminde oldukça popüler
olan tavuk cinsidir.
Ankara Tavukçuluk
Araştırma Kahverengisi (ATAK-S) 20 haftalıkken yumurta verebiliyor. Yılda
ortalama 240-270 arası yumurta vermekte. Yumurta rengi ise beyaz-kremsi
renktedir. Hareketli bir yapıya sahip olan bu tavuklar bulundukları ortama uyum
sağlamakta zorlanmaz ve iklim şartlarına da dayanıklıdır. Günlük yem tüketimi
konusunda dezavantajlı olduğu söylenilse de yumurta verimi iyidir.
Hastalıklara karşı dirençlidir. Eğer yüksek
kaliteli yumurta isterseniz salma olarak beslenmesi önerilmektedir. Ayrıca
takviye besinlerle suni ortamda beslenen Ataks tavuğu yumurta sayısına
ulaşılabilir.
Besili bir Ataks tavuğu 2,5 kg kadar ağırlığa
ulaşabilir. Ataks tavuk ırkı yumurta tavuğu olmasından dolayı beslenmesinde
yağlandırıcı besinlerden kaçınılması gerekir. Doğru bir beslenme ile uzun
yıllar kaliteli yumurta verimi elde edilebilir.
Ataks tavuk fiyatları ise büyüklüğüne göre 18
liradan başlayıp 25-30 liraya kadar çıkmaktadır. Tabi bu fiyatların satıcıdan
satıcıya değiştiğini belirtmek gerekir.
Pleymut Tavuk
Çift amaçlı
kullanılan bir tavuk olan Pleymut tavuk hem eti için hem de yumurtası için
beslenebilmektedir. Halk arasında çilli tavuk olarak da bilinir. Bazı yerlerde
ise Plymouth tavuğu olarak geçmektedir. Hastalıklara ve çevresel koşullara
karşı dayanıklı olmaları ile bilinmektedirler.
Beslenme ve büyüme koşullarına bağlı olarak
18-20 haftada yumurta verebilirler. Yıllık yumurta verimi ise 220-240
aralığındadır. Yumurta ağırlıkları ise 70-80 gr aralığındadır.
Et için beslenebilir tavuklar olduklarından
3-4 kg ağırlığa çıkabilirler. Fazla yem tükettiklerinden dolayı yumurtaları
için beslenmelerinin yanı sıra et için de avantajlı olabilmekteler. Sağlıklı
bir Pleymut tavuğu 10 yıl gibi uzun bir süre yaşayabilmektedir.
Amrock Tavuk
Pleymut tavuk
cinsinin geliştirilmesi amacıyla üretimine başlanan Amrock tavuğu hem et tavuğu
hem de yumurta tavuğu olarak beslenebilmektedir. En önemli özellikleri iklim
şartlarına olan kuvvetli dirençleridir. Hastalıklara karşı oldukça dirençli
olmaları Pleymut tavukları ile olan ortak özellikleridir.
Yıllık toplamda
210-230 yumurta kadar verebilirler. Uzun yıllar bu seviyelerde yumurta verebilme
özellikleri vardır. Uygun koşullarda 10 yıl kadar yaşayabilirler. Tavukların
ağırlıkları ise 3-3,5 kg arasındadır. Sakin ve uysal bir yapıları vardır.
Bakımları kolaydır. Kuluçkaya yatma ihtimalleri düşüktür. Anaç özellikleri ise
gelişmemiştir. Eğer doğal ortamda hem etinden hem de yumurtasından
faydalanmalık bir tavuk arıyorsanız Amrock tavuk cinsi tam aradığınız tavuk
diyebiliriz.
